Publikacje książkowe związane z Chrobrzem i okolicą


Przewodniki | Albumy | Obyczajowe, powieści | Oprac. historyczne i naukowe | Inne


  Przewodniki

 

  • olska w jednym tomie
    Praca zbiorowa, wydawnictwo Pascal , Bielsko-Biała 2008 , wydanie I, stron 816.
    Opis:
    "Rzadko kiedy snując marzenia o podróżach i wzdychając do hiszpańskich kurortów albo zabytków Włoch i Francji, uświadamiamy sobie, jakim ciekawym i różnorodnym krajem jest Polska. A przecież tak niewiele potrzeba (wystarczy bilet na pociąg i dobre buty), by odkryć na własnym podwórku niezwykłe miejsca. Przewodnik opisuje całą Polskę od Bałtyku po Tatry. Zawiera opisy miast, miasteczek, zabytków znanych i zapomnianych, przyrody oraz informacje praktyczne: adresy, telefony, miejsca noclegowe i gastronomiczne, muzea, wydarzenia."

    Cechy szczególne
    - informacje na temat regionów geograficznych i polskich miast;
    - szczegółowe i aktualne informacje praktyczne potrzebne podczas zwiedzania;
    - dla osób chcących zwiedzać kraj niebanalnie i z pomysłem;
    - dla ludzi chcących poznać piękno oraz różnorodność krajobrazową i kulturową Polski;
    - dla osób aktywnych i ciekawych świata, poszukujących szczegółowych i rzetelnych informacji, a nie gotowych recept na zwiedzanie;
    - dla planujących rodzinne wyjazdy i oczekujących konkretnych, aktualnych informacji;
    - różnorodne tematycznie.


    Przewodnik – Turystyczne szlaki wodne Polski
    Autor Jastrzębski Bronisław,Wydawnictwo Sport i Turystyka , 1960 , wydanie I , stron 802.
    Opis:
    Opis tras wodnych z początku lat 60-tych. Półwiecze z hakiem w tej dziedzinie, to niemal cała epoka. Warto porównać opisy tras z tamtego okresu i jak one wyglądają współcześnie. Oczywiście nie zabrakło szlaków poprowadzonych po rzece Nidzie i naszych okolicach. Bardzo szczegółowo opisane trasy wodne, dużo ciekawostek o miejscach na które natrafimy podczas spływów. W ramach wstępnika w tekście, dość obszerne opisy podstaw żeglugi śródlądowej.


    Słownik miejscowości w których znajdują się jeszcze zabytki czasów Piastowskich i Jagiellońskich: (963-1572)
    Autor Offmański, Mieczysław, Wydawnictwo M.Arcta , Warszawa 1906 , wydanie I, stron 207.

    Opis:
    Spis większych i mniejszych miejscowości, miast, wśród których znalazł się i Chroberz. Co do opisu naszej miejscowości. to są tu zawarte informacje, które obecnie traktowane są raczej jako legendy i podania np. wizyty króla Bolesława Chrobrego w miejscowości oraz wybudowanie kościoła. Oprócz tego wizyta po złamaniu nogi Kazimierza Wielkiego.


     M. Arcta. Nowoczesna encyklopedia ilustrowana AZ
    Wydawca M. ARTC, Sp. AKC.  Warszawa 1939, wydanie I , stron 1900.
    Opis: 
    Pozycja dodana w ramach ciekawostki. Pojawił się w niej Chroberz. Przedstawiony zwięźle z zawarciem najistotniejszych informacji.


    Kielce i okolice: przewodnik
    Andrzej Jankowski, Włodzimierz Sadowski, Wydawnictwo "Sport i Turystyka", Warszawa: 1983, Wydanie I i II (pomarańczowe). Wydanie III (zielone), 154 strony.
    Opis:
    7 tras po mieście, 40 opisanych obiektów w samych Kielcach, 7 tras samochodowych w okolicy, 118 opisanych miejscowości, 16 planów i mapek, 7 rzutów, 8 rysunków obiektów.

    Ciekawy przewodnik skupiający się jak sam tytuł wskazuje na Kielcach. Jego historii, zabytkach oraz miejscach które warto zwiedzić. Druga część przewodnika, która nas interesuje jest również dobrze skonstruowana. Opisy większych miejscowości wraz z ich zabytkami, w tym oczywiście Chroberz.


    Pałace i zamki w Polsce. Dawniej i dziś.
    Stępińska Krystyna, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszaw 1977, liczba stron t1 -221/ t2-230.
    Opis:
    Charakterystyka i ilustracje najsłynniejszych pałaców i zamków w Polsce. Dwutomowe dzieło poświęcone zamkom, pałacom i dworom w Polsce. Bardzo interesujące zdjęcia opisywanych obiektów sprzed wojny, także stare ryciny. Nie zabrakło majątku Chroberz.


     Nida. Rzeka zakręcona
    August Ryszard, Wydawnictwo Piątek Trzynastego, Warszawa 2007 , stron 48
    Opis :
    Trójrzecze Białej Nidy, Czarnej Nidy i Wiernej Rzeki to prawdziwy raj dla kajakarzy - zarówno tych doświadczonych, jak i początkujących. Każdy z nich znajdzie tam coś dla siebie: łowcy przygód będą zadowoleni, napotykając bystrza i uskoki terenu, ci mniej żądni wrażeń docenią piękno Chęcińsko-Kieleckiego Parku Krajobrazowego i Nadnidziańskiego Parku Krajobrazowego. Wielbiciele historii napotkają wiele ciekawych grodzisk, cmentarzy, zamków, kościołów, pałaców, a zainteresowani geologią natkną się na jaskinie, znikające potoki, jary, zalane kamieniołomy. Pamiętajcie - ta rzeka potrafi wciągnąć!!! Książka wydana na papierze wodoodpornym!


    Świętokrzyskie. Przewodnik
    Jarosław Swajdo ,Wydawnictwo Bosz,Olszanica  2008, stron 408
    Opis:
    Łagodne grzbiety górskie, potężne lasy, pomniki architektury, ślady aktywności ludzkiej sprzed tysięcy lat, pozostałości dziewiętnastowiecznych założeń przemysłowych są w stanie ściągnąć na Kielecczyznę rzesze turystów i krajoznawców. Na obszarze województwa świętokrzyskiego wydzielić można kilka subregionów: zalesione obszary Gór Świętokrzyskich, zindustrializowana dolina Kamiennej, lessowa Sandomierszczyzna oraz stepowo-gipsowe Ponidzie. Wśród opisanych miejscowości, jakżeby inaczej... Chroberz.


    Wodami Polski do granicy pokoju
    Sobański Marian ,Plebańczyk Marian Czarnecki Juliusz.
    Tom I. Odcinek I: Wisłą z Oświęcimia do Zawichostu. Odcinek II: Dunajcem z Nowego Sącza do Wisły. Odcinek III: Nidą z Małogoszcza do Nowego Korczyna. Warszawa 1955. Wydawnictwo  Sport i Turystyka. s.75
    Opis:
    Przewodnik zawiera informacje na temat tras kajakowych oraz ciekawostki na temat ważniejszych miejscowości na trasie spływu. Dzięki temu możemy dowiedzieć się o zabytkach Chrobrza. Zostaje nam przybliżona legenda o rzekomym zabójstwie księcia węgierskiego w Nidzie. Niewielkich rozmiarów książeczka posiada również mapki.


    Przewodnik po Polsce
    Przewodnik po Polsce, wydanie IV zmienione i poprawione. Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa 1977. 868 stron.

    Wydanie 3 -780 stron.
    Opis.
    Trzecie wydanie klasycznego już przewodnika po Polsce [pierwsze wydanie ukazało się w 1963 r., drugie w 1964r., trzecie w 1965r., czwarte w 1977r].
    "100 tras, 318 wariantów i bocznic, 61 planików miast, 11 szkicowych mapek regionów, 31 rzutów obiektów zabytkowych, 81 schematów tras, map samochodowych Polski, ok.34000 km opisanych szlaków, 5000 miejscowości'' - same liczmy mówią za siebie. Dokładny przewodnik po dużych miastach ale również po mniejszych miejscowościach, oprócz Chrobrza wspomniana jest również Złota, Koniecmosty. 


    Busko i okolice oraz Szlak Nidy
    Czesław Tadeusz Zwolski ,  Wyd .Sport i Turystyka Zarząd Okręgu w Kielcach.
    Warszawa. 1960r., str.148.


    Ponidzie
    Maria i Przemysław Pilichowie, Wydaw. PTTK (Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego) "Kraj",Warszawa  1985. stron 118.


    Ponidzie. Przewodnik turystyczny
    Czesław Tadeusz  Zwolski, Wydawnictwo  "Sport i turystyka’" Warszaw 1971, Stron:  185 + mapy.


    Kraina Świętokrzyska i Ponidzie – Wycieczki szkolne
    Biblioteka wychowawcy Kieleckie towarzystwo naukowe, Kielce1995.


    Przewodnik turystyczny
    Praca zbiorowa. Wydawnictwo VEGA Studio, Jędrzejów 2013, stron 32.
    Opis:
    "Dzięki tej publikacji będą mogli Państwo zapoznać się z bogatą ofertą turystyczną, jak również walorami przyrodniczymi Ponidzia. Przewodnik adresowany jest do wszystkich miłośników turystyki kajakowej, ścieżek edukacyjnych, przyrodniczych i historycznych."


    Ponidzie
    Praca zbiorowa, Wydawnictwo Bezdroża , Kraków 2012, wydanie cyfrowe


    Województwo kieleckie. Przewodnik.
    Jankowski Andrzej, Sadowski Włodzimierz ,Wydawnictwo  ,,Sport i turystyka’’ Warszaw 1973, stron 304.
    Opis:
    Dużo szczegółowych informacji.
    Walory turystyczne i krajoznawcze woj. kieleckiego. Środowisko geograficzne w tym informacje o ukształtowaniu powierzchni, budowy geologicznej. Szczegółowe opisy świata roślin i zwierząt, rezerwaty przyrody. Przybliżone jest również życie gospodarcze regionu (ludność, rolnictwo i leśnictwo, komunikacja, bogactwo naturalne, przemysł ). Opisane są zabytki sztuki oraz liczne trasy turystyczne.


    Kielce i okolice. Przewodnik Krajoznawczy.
    Sylwester Kowalczewski, Nakładem okręgu Kieleckiego Związku Nauczycielstwa Polskiego  Kielce 1938 , wydanie II , wydanie I 1935 , 135 stron.
    Opis:
    Dość specyficzny przewodnik podzielony na rozdziały, w których autor skupia się kolejno na gospodarce, minerałach, sportach wodnych itp. Chroberz występuje przy okazji wzmianki o szlakach kajakowych.


    Szlaki wodne Polski: oficjalny przewodnik Polskiego Związku Kajakowców
    Antoni Heinrich. Wydawca: Główna Księgarnia Wojskowa ,Warszawa 1932, 346 stron.
    Opis:
    Dokładny zbiór i opis wszystkich najważniejszych szlaków wodnych w Polsce. Autor nie ograniczał się jedynie do krótkiego scharakteryzowania samego ciągu wodnego ale również przekazuje podstawowe informacje które powinien znać każdy żeglarz śródlądowy. Znalazły się także informacje o połączeniach kolejowych, autobusowych. Chroberz pojawia się jako jedna z miejscowości na szlaku Nidy.


    Pińczów i okolice -Informator turystyczny 
    KAW, Warszawa 1977. AUTOR: Janusz Kuczyński, Bogusław Paprocki. Stron 48.
    Opis:
    Zawiera podstawowe informacje o regionie i najważniejszych miejscowościach. Warto zobaczyć ze względu na zdjęcia, które dzisiaj mają wartość archiwalną.


    Ponidzie. W świętokrzyskim stepie.
    Michał Jurecki. Wydanie 3 – 240. Wydanie 5- 260.
    Opis:
    Jeden z najlepiej wydanych nowych przewodników. Dokładnie opisane miasta regionu, większe wsie, ważniejsze zabytki. Dodatkowo autor poświecił dość sporo miejsca takim zagadnieniom jak dzieje regionu, kultura regionu czy też kuchnia oraz lokalne legendy. Przewodnik zawiera opisy tras samochodowych, rowerowych oraz pieszych i kajakowych. Całość opatrzona jest ładnymi zdjęciami, plus niewielkimi mapkami po wewnętrznych stronach okładki.


    Powiat Pińczowski: informator oficjalny 
    1999, wydawca ARW Fine Grain. 28 stron.
    Opis:
    Jak na wydanie broszurowe, zawiera podstawowe wiadomości o poszczególnych gminach powiatu. Informacje okraszone zdjęciami z danej gminy.


    Szlak turystyczny: Madonny Ponidzia 
    Opracowanie: Starostwo powiatowe w Pińczowie. Wydział Promocji i Polityki Regionalnej. Pińczów. 
    Opis:
    Jest to nieoznakowany szlak kulturowy biegnący przez teren powiatu pińczowskiego, na którego trasie znajdują się kościoły pw. Najświętszej Marii Panny. Trasa jest bardzo malowniczo położona.


    Przydrożne krajobrazy.
    Wykonano na zlecenie starostwa w Pińczowie. Wydział Promocji i Polityki Regionalnej. Publikacja współfinansowana przez unię europejską z funduszu rozwoju regionalnego i Starostwo Powiatowe w Pińczowie. 28 stron.
    Opis:
    Album ze zdjęciami z powiatu pińczowskiego autorstwa: Alicji Mazurek, Andrzeja Pęczalskiego, Dariusza Garleja oraz Anny Garlei. Album wydany przy okazji przebudowy drogi powiatowej Bogucice - Gacki.


    Czas na Ponidzie.
    2004. informator powstał w ramach projektu "Program szkolenia kadr dla rozwoju produktów turystycznych". 24 strony.
    Opis:
    Przedstawione są walory regionu, w tym aktywne spędzania czasu oraz najważniejsze zabytki. Dodatkowo informacje kontaktowe do punktów gastronomicznych, noclegów, gospodarstw agroturystycznych, muzeów.


    Przyrodnicza krajobrazowa ścieżka dydaktyczna Chroberz – Wola Chroberska.
    Kielce 2004. Teresa Pisarek. Wydanie 1. 16 stron.                                                                                                                                         
    Opis:
    Jak już tytuł sugeruje, jest to zapis poszczególnych punktów wycieczki dydaktycznej skupiającej się na walorach historycznych jak i przyrodniczych.


    Gmina Złota 
    Informator turystyczny.
    Realizacja: studio Full Scan. Kielce. 12 stron.
    Opis:
    Opis większych wsi wchodzących w skład gminy Złota. Piękne zdjęcia plus podstawowe informacje o regionie.


    Kielce i okolice
    Informator turystyczny.
    Wydawca centrum informacji turystycznej. Kielce 1989112 stron.
    Opis:
    Oprócz reklam z tamtego okresu, dużo informacji kontaktowych np. baz noclegowych, domów wycieczkowych, pokoi gościnnych, lokali gastronomicznych, kantorów, itp.  Opisy szlaków turystycznych, uzupełnionych opisem miejscowości.


    Ponidzie wita – z wędrówką geologa
    Jerzy Fijałkowski. Staszów 1994, 138 stron, wydanie I.
    Opis:
    Autor, jak sugeruje drugi człon tytułu jest geologiem, dlatego oprócz informacji o historii najważniejszych osad, podaje nam ciekawostki związane z budową geologiczną danej miejscowości. Cały tekst pisany jest przystępnym, barwnym językiem.


    W dorzeczu Nidy 
    Henryk Hermanowicz-zdjęcia, Zbigniew Nosal-tekst, Wydawnictwo Sport i Turystyka. Warszawa  1972, 104 strony + 20 stron osobnych kartek z tekstem w języku rosyjskim, angielskim i niemieckim.
    Opis:
    Bogato ilustrowany zdjęciami album, do tego duża ilość informacji o przedstawionych na zdjęciach obiektach. Polecam ze względu na zdjęcia które przedstawiają miejsca których już nie ma lub zmieniły całkowicie swój charakter.


    Ponidzie 
    Andrzej i Krzysztof Pęczalscy, Kielce 2004, wydawca drukarnia Krzysztof Zatorski. 208 stron.
    Opis:
    Jak już zdołali nas przyzwyczaić panowie Pęczalscy, w albumach sygnowanych ich nazwiskiem spotykamy niesamowite zdjęcia Ponidzia, w tym Chrobrza i najbliższej okolicy. Album dość pokaźnych rozmiarów, zawiera również tekst, częściowo składają się na niego informacje przekazywane przez autora z jego komentarzem.


    Pejzaż świętokrzyski - landscape of holy croos region
    Wydawca: Norpol, Kraków 2003. Zdjęcia: Paweł Pierściński
    Tekst Marzena Kwietniowska –Talarczyk. 136 stron.
    Opis:
    Album z pięknymi zdjęciami regionu świętokrzyskiego. Nie mogło zabraknąć akcentu chroberskiego.


    Powiat Pińczowski Sercem Ponidzia 
    Wydawca: drukarnia "Panzet" Krzysztof Zatorski.
    Wydanie I. Pińczów 2013.
    Wiersze: Adam Ochwanowski. Zdjęcia: W.Błaziak, P.Bochniak, W.Dymek, P.Kamiński, R.Maniarski, A.Mazurek, T.Pasternak, M.Strojna. 108 stron.
    Opis : 
    Album ze zdjęciami różnych autorów ukazujący piękno i różnorodność naszego regionu. Ukazane są nie tylko zabytki, ale również okolicznościowe imprezy. Ciekawie prezentują się również zdjęcia z lotu ptaka. Album okraszony wierszami Adama Ochwanowskiego ze Złotej. Dodatkowo możemy znaleźć informacje o gospodarstwach agroturystycznych, bazach noclegowych, atrakcjach i szlakach turystycznych.


    PONIDZIE - Przewodnik Turystyczny
    Leszek Cmoch. Wydawca: Agencja Turystyczna „DAL”
    Opis:
    Kompendium wiedzy o regionie, czyli wszystko co powinien zawierać w sobie dobry przewodnik, w tym opis Chrobrza i okolic.


    Ponidzie w obiektywie 
    Wydawca: Vega studio ADV. Tomasz Muller. Kwidzyn. Współwydawca: Lokalna Grupa Działania Ponidzie. Tekst: Urszula Sroka – Kurek. stron 96.
    Zdjęcia: różni autorzy. 
    Opis:
    Album ze zdjęciami wykonanymi w ramach konkursu "Ponidzie w obiektywie" oraz plenerów fotograficznych organizowanych przez Lokalna Grup Działania PONIDZIE. Zdęjcia opisane i zatytułowane w języku polskim i angielskim. 

    Zebrał i opracował: Rafał Bochniak, chroberz.info

    Jeśli ktoś posiada przewodnik w którym opisany został Chroberz, to prosimy o podesłanie informacji o nim w celu uzupełnienia zbiorów (email: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. lub w komentarzu)


...powrót


Albumy

 

  • "Abecadlnik sportowy. Powiat Pińczowski". Starostwo Powiatowe Pińczów. Pińczów 2015.

  • "Powiat Pińczowski. Pracująca wieś". Drukarnia Panzet. Pińczów 2013.

  • "Powiat Pińczowski. Sercem Ponidzia". Drukarnia Panzet. Pińczów 2013.

  • Album "Gmina Złota". Kielce - Złota 2009.

  • "Architektura Ponidzia". Pęczalscy A i K, Kielce 1999.

...powrót


Książki obyczajowe, powieści

 

  •   "Z Chrobrza na wojenną tułaczkę". Jan Chruśliński. Kielce 2016.

  • "Z Jurkowa do Niegosławic...". Jan Walocha. Biblioteka "Bez podziałów". Chroberz 2012.

  • "Opowieść Rodziny Tarków". Edward Tarka. Maszynopis. Ziębice 1995.

  • "Moje Ponidzie". Zdzisław Antolski. Zakład Poligraficzno-Wydawniczy "U Poety". Kielce 1994

 ...powrót


Opracowania historyczne i naukowe

 

  • "Republika Pińczowska w 70-tą rocznicę powstania". Zeszyt historyczny. Stow. Rozwoju Kulturalno-Gospodarczego Pow. Pińczowskiego. Pińczów 2014.

  • "Dawno temu na Ponidziu...". Tomasz Jaklewicz. Biblioteka "Bez podziałów". Kielce - Chroberz 2013

  • "Pałac Wielopolskich w Chrobrzu, siedziba Ordynacji Myszkowskich". Krzysztof Myśliński. Muzeum Historii Kielc. Kielce 2012

  • "Z teki folkloru Dionizjusza Czubali. Wojenne opowieści wspomnieniowe". Tom III. Pod redakcją Andrzeja Kozery. Wyższa Szkoła Umiejętności Zawodowych w Pińczowie. Stowarzyszenie Rozwoju Kulturalno-Gospodarczego Powiatu Pińczowskiego.Kielce 2010.

  • "Opowieści wojenne z Ponidzia" pod redakcją Andrzeja Kozery. Zakład Poligraficzno-Wydawniczy "U Poety". Tomy I - V.

  • "Republika Pińczowska 1944". Andrzej Kozera, Zdzisław Antolski. Zakład Poli.-Wyd. "U Poety". Kielce 2002.

  • "Dzielnica Nida". Stefan Sokołowski. Wydawnictwo Feniks. Koszalin 1994.

  • "Studia nad osadnictwem wczesnośredniowiecznym Ziemi Wiślickiej". Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk. 1965..

  • "Aleksander Wielopolski w świetle archiwów rodzinnych, t. I-III". Skałkowski A.M., Poznań 1947.
  • "Parki Krajobrazowe Ponidzia". Kielce.
  • "Nadnidziański Park Krajobrazowy". Łuszczyński J., Łuszczyńska B., Kielce 2000.
  • "A to Chroberz właśnie!" [w:] Wanda Osiecka, Polski Uniwersytet Ludowy 4/51, Kwartalnik Towarzystwa Uniwersytetów Ludowych, Warszawa 2001, str. 80-84.
  • "Szlakiem życia matki Teresy Ewy z książąt Sułkowskich hrabiny Potockiej" [w:] Orędzie Miłosierdzia 92, Kwartalnik Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie, październik, listopad, grudzień 2014, str. 2-3.
  • "Historyczny opis kościołów, miast, zabytków i pamiątek w pińczowskiem, skalbmierskiem i wiślickiem".ks. Jan Wiśniewski, Majrówka 1927.

...powrót


Inne

 

  • "Walka Anioła z Demonem. Zdzisława Antolskiego droga twórcza". Zofia Korzeńska. Wydawnictwo JEDNOŚĆ. Kielce 2009.

  • "Zespół Szkół Rolniczych im.Bolesława Chrobrego w Chrobrzu 1949 - 2009". Chroberz 2009.
  • "7 Źródeł". Rocznik Społeczno - Kulturalny powiatu pińczowskiego. Ukazało się 10 tomów. Pierwszy numer ukazał się w 2000 roku, ostatni w 2005. Wydawane staraniem Stowarzyszenia Rozwoju Kulturalno-Gospodarczego Powiatu Pińczowskiego oraz Powiatu Pińczowskiego.

  • "Mozaika Powiatu Pińczowskiego". Ukazało się 8 tomów. Pierwszy tom ukazał się w 2006 roku, a ostatni 2008. Wydawane staraniem Stowarzyszenia Rozwoju Kulturalno-Gospodarczego Powiatu Pińczowskiego oraz Powiatu Pińczowskiego.

  • "Z dziejów Zespołu Szkół Rolniczych w Chrobrzu 1949-1999", pod red. W. Osieckiej, K. Gad-Kowalskiej, M. Śliwy, D. Dobaj, D. Kupis, Chroberz 1999.
  • "Piewcy Ponidzia z Chrobrza". Henryk Kawiorski. Związek Literatów Polskich. Kielce 2012.

...powrót


Spis na podstawie informacji następujących osób:
- Rafał Bochniak
- Ewa Rzepa
- Paweł Bochniak


Wykaz będzie stale aktualizowany, stąd apel do naszych Czytelników, jeśli posiadacie informacje o jakiejś książce w które znaleźć można obszerniejszą wzmiankę o Chrobrzu (nie jednozdaniową) to prośba o informacje np. w komentarzu pod wykazem lub na email: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. Jeśli macie również możliwość przesłania zeskanowanej okładki tej publikacji to również prosimy o jej załączenie.