Trudno w to uwierzyć, ale już 15 lat minęło od premiery filmu, a 16-ście od momentu kiedy Chroberz, a ściślej mówiąc pałac i okalający go park posłużyły filmowcom do nakręcenia ekranizacji jednego z najważniejszych dzieł Stefana Żeromskiego – powieści pt. „Przedwiośnie”.

Przeniesienia losów Cezarego Baryki na duży ekran podjął się znany reżyser Filip Bajon. Produkcja obsadzona została wybitnymi i popularnymi aktorami, a także dopiero wchodzącymi w wielki świat show-biznesu. Dla niektórych z nich film „Przedwiośnie” stał się trampoliną do wielkiej kariery.

Mateusz Damięcki rozdaje autografy przed mobilną kuchnią filmowców w Chrobrzu

Mieszkańcy Ponidzia mogli oglądać przy pracy m.in. Krystynę Jandę, Macieja Stuhra, Piotra Gąsowskiego, Krzysztofa Globisza, Jana Nowickiego, Wojciecha Siemiona czy Danutę Szaflarską i z tej okazji tłumnie korzystali. Doszło nawet do tego, że filmowcy musieli ogrodzić plan zdjęciowy i zatrudnić ochronę oraz służbę porządkową. Do tej ostatni zatrudniono w dużej mierze miejscowe osoby. I na efekty nie trzeba było długo czekać :-) Co rusz słychać było komunikaty przekazywane przez megafon: „Pan chowający się za drzewem, proszony jest o zejście z planu filmowego”, „Pani z dzieckiem proszona jest o cofnięcie się za taśmę”, itp. Trzeba przyznać, ze cierpliwość ekipy była ogromna.

Do Chrobrza ściągały prawdziwe tłumy, nie tylko z naszej najbliższej okolicy, ale także z Krakowa, Kielc czy Warszawy. Nic w tym dziwnego, ponieważ celebryci byli na „wyciągniecie ręki”. Każdy chciał zobaczyć swojego ulubionego aktora, zrobić sobie pamiątkowe zdjęcie, czy też zdobyć autograf.

Baza mieszkaniowa filmowców zlokalizowana była na boisku asfaltowym (tzw. tenis) obok pałacu. Ekipa nocowała w przyczepach campingowych i jadała w specjalnie do tego zaadaptowanym autokarze.

W tej strefie dostępność gwiazd polskiej kinematografii była największa. Aktorzy nie odmawiali autografów czy też pamiątkowych zdjęć, a nocne imprezy z ich udziałem w Chrobrzu przeszły do legendy.

Tak duża produkcja to również konieczność zatrudnienia statystów, w tym rekrutowanych z miejscowej ludności. Oczywiście do ról nie wymagających umiejętności aktorskich, czy też obciążonych dialogami. Rekrutacja odbywała się w ten sposób, że osoba z produkcji podchodziła do taśmy odgradzającej plan filmowy od pozostałej części parku, gdzie zgromadzona była liczna publiczność i wybierała osoby pasujące do danej sceny. Ewentualnie rozpytywała o takie osoby.

Maciej Sthur pozuje do zdjęcia

Z tego co pamiętam z Chrobrza w filmie i serialu „Przedwiośnie” zobaczyć można m.in. Zofię Naporę, Jana Góreckiego, a z młodszych osób; Norberta Szwieca, Macieja Kowalskiego, Arkadiusza Wrzoskiewicza. Do roli statystów zatrudniono również chłopaków którzy do Chrobrza przybyli z rzeszowską pieszą pielgrzymką na Jasną Górę, a którzy w naszej miejscowości akurat wtedy mieli nocleg. Przeżycie dla osób statystujących niesamowite, a Chroberz jeszcze długo żył ich opowieściami jak się pracowało na planie filmowym.

Na potrzeby filmu niezbędna była również adaptacja niektórych elementów pałacu i otoczenia do realiów początku XX wieku. Podjazd pod Pałac Wielopolskich (od strony obecnych budynków szkoły) został wysypany żwirem, przed głównym wejściem pojawił się kwietnik z niskim ceglanym płotkiem. Odmiany kwiatów i roślin odpowiadały gatunkom popularnym i używanym w okresie kiedy rozgrywa się akcja filmu. Udekorowano również elewację od strony wschodniej. Także kapliczka nad stawem została odpowiednio ucharakteryzowana. Zainstalowano lampiony, a także zbudowano drewnianą kładkę nad strumieniem wypływającym ze stawu. Do tych prac zatrudniono również naszych mieszkańców.

Udekorowany front pałacu

W tej scenerii nakręcono jedną z najważniejszych scen „Przedwiośnia”, tj. bal w Odolanach. Główną salę na parterze pałacu wyłożono lustrami dla optycznego powiększenia przestrzeni. Ustawiono fortepian na którym grała Karolina Gruszka odtwórczyni roli Wandy Okszyńskiej oraz Maciej Sthur jako Hipolit Wielosławski. W narożu sali balowej usytuowany był zespół, który bawił gości właściciela Odolan – hrabiego Storzana, którego grał Adam Hanuszkiewicz.

Chroberz w filmie „pojawia” się gdzieś w połowie produkcji, kiedy to główny bohater składa wizytę panu Storzanowi. Baryka jedzie powozem do Odolan, a za jego plecami wyłania się chroberski pałac. Kiedy jest na wysokości wejścia głównego wzdłuż schodów, w tle przechodzi z kosami na sztorc jeden z miejscowych statystów – Jan Górecki. Następne ujęcie do Cezary Baryka oczekujący właściciela majątku w Sali bibliotecznej pałacu. W tej scenie również widać pana Góreckiego. Główny bohater wchodzi do udekorowanej Sali balowej gdzie spotyka hrabiego. Następuje dialog, zakończony pokazem tanecznym Cezarego.

Kolejne sceny nakręcone w Chrobrzu to już sceny związane z balem w Odolanach. Przyjazd gości, zabawa wewnątrz pałacu oraz sceny w kapliczce nad stawem.

Kolejne wejście to śniadanie w pałacowych pomieszczeniach uczestników balu. Goście mocno „zmęczeni”, dialog prowadzi Piotr Gąsowski, Maciej Sthur i Mateusz Damięcki. Najazd kamery na podjazd przed pałacem i widzimy żołnierzy – ofiary wojny, na rzecz których zorganizowany był bal w Odolanach. Następnie kapela za którą podąża kamera kieruje się na schody wejściowe do pałacu, na których możemy dostrzec miejscowych statystów. W czapce stoi Arkadiusz Wrzoskiewicz, skierowany w stronę rozmówcy Maciej Kowalski. Goście opuszczają Odolany i na tym sceny kręcone w Chrobrzu się kończą.

Rok po premierze filmu wyemitowano serial „Przedwiośnie”, w którym znalazły się bardziej rozbudowane sceny, związane m.in. z Chrobrzem (odcinek 4 – Staw i kapliczka, odcinek 5 - Bal w Odolanach).

Film Filipa Bajona okazał się prawdziwym sukcesem. Obejrzało go 1 743 933 widzów, a dla producentów zarobił 21 354 697 zł. Należy też do dziesiątki najdroższych produkcji w historii polskiego kina po 1989 roku.

Dla Chrobrza stał się dobrą promocją pałacu i miejscowości. Miejmy nadzieję, że jeszcze kiedyś filmowcy zawitają do naszej miejscowości i ponownie docenią walory Chrobrza.

Osoby, które posiadają zdjęcia z wizyty filmowców w naszej miejscowości zapraszamy do przesyłania na nasz redakcyjny email (Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.)

Autor: Paweł, chroberz.info Współpraca: Rafał B., chroberz.info

Kadry z filmu i serialu

Mateusz Damięcki i Zofia Napora statystka z Chrobrza

Jan Górecki statysta z Chrobrza oraz Mateusz Damięcki


Jan Górecki z Chrobrza




Statyści; pierwszy z prawej Arkadiusz Wrzoskiewicz, pierwszy z lewej Maciej Kowalski.

Scena w kapliczce nad stawem.

Autografy aktorów, reżysera

Pełna wersja filmu