Dzień 11 listopada to symbol odzyskania przez Polskę niepodległości, po 123 latach zaborów. Cztery lata Wielkiej Wojny obecnie nazywanej I wojną światową zmieniły świat, a nasze społeczeństwo rzuciły na nowe tory. W Chrobrzu mamy kilka miejsc które wiążą się z wyzwoleniem i II Rzeczpospolitą…

1. Kwatery wojenne

Pierwszym z nich jest miejsce najtragiczniejsze w swojej wymowie, a mianowicie kwatery wojenne na cmentarzu parafialnym, które składają się z dwóch kopców ziemnych. Złożono w nich szczątki 242 żołnierzy, którzy zginęli podczas działań wojennych w latach 1914 – 1915. Wśród nich 149 żołnierzy armii austro-węgierskiej oraz 93 rosyjskiej.

4.jpg
Młodzież z Chrobrza na miejscowym cmentarzu. W tle widać dwie zbiorowe mogiły żołnierzy poległych podczas I wojny światowej. Widać też pojedyncze żołnierskie groby, z powtykanymi drewnianymi krzyżami na których były wyryte nazwiska poległych. Zdjęcie wykonane na przełomie lat 30-tych i 40-tych.

Pierwotnie oprócz dwóch zbiorowych mogił, znajdowało się jeszcze ponad 30 pojedynczych grobów. Oznaczone były drewnianymi krzyżami z wyrytymi imionami i nazwiskami poległych. Pojedyncze groby znajdowały się bezpośrednio przed dwoma kopcami (co widać na zdjęciu powyżej). Niestety ani pojedyncze groby, ani napisy, czy też jakiekolwiek dokumenty o pochowanych w Chrobrzu żołnierzach nie zachowały się do dnia dzisiejszego albo… nie zostały jeszcze odnalezione.


Kwatery wojenne, widok współczesny (fot. dzejbi, opencaching.pl)

W 1937 roku z cmentarza wojennego z Jurkowa przeniesiono do Chrobrza 107 żołnierzy armii austro – węgierskiej i 77 armii rosyjskiej.
Więcej o kwaterach wojennych i chroberskich cmentarzach [kliknij]

2. Prochy...

W północno-zachodniej części chroberskiej nekropolii jest grób rodzinny, a na nim taki o to fragment inskrypcji "Prochy Jana Kucybały rozstrzelanego przez wojska austriackie na Polach Kozubowa. Dnia17 XI 1914. Synowie i wnuki”.

3. Obelisk Marszałka Józefa Piłsudskiego i Obrońców Ojczyzny.

Obecnie znajduje się przy Szkole Podstawowej w Chrobrzu, przeniesiony tutaj w 1992 roku z pierwotnego miejsca posadowienia, czyli z Zamczyska. Ufundowany został w 1930 roku przez „Mieszkańców Gminy Chroberz” w 10-tą rocznicę Bitwy Warszawskiej. Inskrypcja głosi: „Wodzowi Narodu, Twórcy Niepodległej Polski, Marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu i Obrońcom Ojczyzny, Mieszkańcy Gminy Chroberz”.
Więcej o obelisku [kliknij]


Zdjęcie z zachowanymi datami (fot. arch. prywatne, Chroberz)


Pomnik przed budynkiem Szkoły Podstawowej w Chrobrzu (fot. PB)

4. Stacja kolejki wąskotorowej.

Znajduje się przy skrzyżowaniu ul. Akacjowej i Chrobego, równolegle do ul. Kolejowej. Budynek stacji postawiony w pierwszych latach odrodzonej Rzeczpospolitej, istnieje szczęśliwe do dnia dzisiejszego. Kolej wąskotorowa była niezwykle ważnym elementem rozwoju powiatu pińczowskiego i ówczesnej gminy Chroberz.
Więcej o początkach wąskotorówki w Chrobrzu [kliknij]

aa.jpg Stacja kolejki Chroberz Miniatury Stacja Pińczów Stacja kolejki Chroberz Miniatury Stacja Pińczów Stacja kolejki Chroberz Miniatury Stacja Pińczów Stacja kolejki Chroberz Miniatury Stacja Pińczów Stacja kolejki Chroberz Miniatury Stacja Pińczów Stacja kolejki Chroberz Miniatury Stacja Pińczów Stacja kolejki Chroberz Miniatury Stacja Pińczów
Widok na stację kolejki wąskotorowej w Chrobrzu oraz torowisko od strony Pińczowa. Zdjęcie wykonane pod koniec lat 20 tych XX wieku. 

Autor: Paweł, chroberz.info